Osteoporoza, inaczej zrzeszotnienie kości, to choroba, w przebiegu której dochodzi do zaniku tkanki kostnej, w konsekwencji czego zwiększa się częstość występowania złamań. Najczęstsze i najwcześniejsze są złamania kręgów, z których tylko 25-30 proc. objawia się w postaci ostrego bólu. Inną szczególnie groźną konsekwencją osteoporozy jest złamanie bliższego końca kości udowej. W jego wyniku 50 proc. poszkodowanych traci zdolność samodzielnego poruszania się, a co piąta kobieta i co trzeci mężczyzna umiera w pierwszym roku po złamaniu.

OSTEOPOROZA – PRZYCZYNY I CZYNNIKI RYZYKA

Naturalne procesy osłabiania tkanki kostnej przyspiesza niedobór wapnia w organizmie. Gdybyśmy przekroili kość, jej wnętrze przypominałoby gąbkę. Właśnie dlatego tę jej część nazwano substancją gąbczastą. Otacza ją kość zbita. Ważnym składnikiem obu części jest siatka kolagenowa z kryształami soli wapnia. Gdy sieć kolagenowa staje się nieregularna, rzadka i jednocześnie maleje w niej zawartość związków wapnia, oznacza to spadek masy kostnej i rozwój osteoporozy (zrzeszotnienia kości). Kość staje się krucha, porowata, lekka. Obniża się gęstość tkanki kostnej i jej wytrzymałość na czynniki zewnętrzne.

Czynnikami niezależnymi od człowieka są:

• płeć żeńska
• wiek
• wczesne zakończenie miesiączkowania (przed 40 r.ż.) – szczególnie, gdy jest ono wynikiem usunięcia jajników
• skłonność rodzinna do złamań i osteoporozy
• część chorób, np. tarczycy, wątroby, nerek, jelit lub stawów

Czynniki, na które mamy wpływ:

• aktywność fizyczna
• dieta z małą podażą wapnia
• stosowane leki (sterydy, leki przeciwpadaczkowe, uspokajające, zmniejszające krzepliwość)
• palenie papierosów
• duże spożycie alkoholu

OSTEOPOROZA – OBJAWY

Nie ma żadnych typowych wcześniejszych objawów osteoporozy. Niestety, bardzo często pierwszym objawem osteoporozy są złamania, które świadczą o zaawansowaniu choroby.

Osteoporoza to choroba podstępna – nie daje żadnych czesnych objawów,  nie powoduje bólu. Dlatego jest nazywana „cichym złodziejem kości”

Złamania te są spowodowane niewielkim urazem, upadkiem z wysokości własnego ciała (choć 60 proc. złamań kręgosłupa spowodowanych osteoporozą następuje bez żadnego urazu). Jeśli więc banalny upadek z łóżka kończy się złamaniem, oznacza to osteoporozę. Złamania mogą dotyczyć różnych kości, a najgroźniejsze są złamania kręgów i biodra.

Czasami obserwuje się zmniejszenie wzrostu lub/i zaokrąglenia pleców. Niepokoić mogą także szybkie wahania masy ciała, szczególnie szybki jej spadek.